Hà thủ ô đỏ được cho là một vị thuốc bổ của y học cổ truyền và có công dụng làm tóc bạc hóa đen, người già hóa người trẻ. hiện nay tại Việt Nam có hai loại là hà thủ ô đỏ và hà thủ ô trắng.
khoảng thời gian ngày hôm nay công ty chúng tôi sẽ giới thiệu cho mình đọc những đặc trưng và công dụng của nó thông qua tư liệu được trích từ cuốn Những thảo dược và vị thuốc Việt Nam của Giáo sư Tiến sĩ Đỗ Tất Lợi.
Cây hà thủ ô đỏ là gì?
Hà thủ ô đỏ còn được gọi là Cây địa tính, Thủ ô, Địa tính, Dạ hợp, Mần ăng ón (Thổ).
Tên tiếng Anh của cây Polygonum multiflorum Thunb Fallopia multiflora hoặc Pteuropterus cordatus Turcz.
Thuộc giống họ rau răm Polygonaceae.
Hà thủ ô đỏ (Radix Polygoni multiflori) là chỉ rễ củ đã được phơi khô.
Lịch sử hà thủ ô đỏ
Trong cuốn Bản thảo cương mục có ghi về lịch sử hình thành của Hà thủ ô: tên gọi thông thường bước đầu là Giao đằng, sau này được người đàn ông tên Hà Thủ Ô uống thấy hiệu quả tốt nên đổi tên. Hà Thủ Ô là người sống ở huyện Nam Hà, Thuận Châu, có cha là Điền Tú và tổ tiên tên Năng Tự.
Năng Tự mang tên là Điển Nhi, khi sinh ra yếu ớt, tới năm 58 tuổi vẫn chưa lấy vợ sinh con. Điển Nhi ham võ thuật, theo những thầy học đạo ở trên núi.
vào trong 1 ngày say rượu nằm ở sườn núi bỗng thấy 2 gốc cây thân leo cách nhau khoảng 1m. Lá, cành quấn vào với nhau, một đoạn lại tách rồi lại quấn lại với nhau. Thấy cây lạ, ngày hôm sau Điền Nhi đào củ và đem về hỏi mọi người.
Mọi người đều không biết là củ gì. Một hôm có ông già từ phương xa tới, Điền Nhi có hỏi tuy nhiên ông già cũng không biết. Ông nói: Anh đang không tồn tại con mà lại gặp được loại cây lạ như vậy này còn có thể là thần tiên ban cho, nên đem sắc và uống.
Điền nhi liền đem đi phơi khô, nghiền thành bột, mỗi lần uống 4gam (hòa với rượu). Uống liền trong 1 tuần và đã nảy ra ý tưởng về tình dục. Uống trong vài tháng, người trở lên khỏe mạnh như người thường.
Do vậy nên uống mãi, rồi tăng lượng lên 8g, và uống trong thời gian dài thêm hơn nữa một năm. những bệnh tật đều khỏi, tóc đang trắng hóa đen, vẻ mặt lại trẻ đẹp hơn như trai trẻ.
Trong lâu năm mới sinh được đàn ông, vì vậy đổi tên là Năng Tự. Cùng với Điền Tú uống thứ bột này mà thọ tới 160 tuổi. Điền Tú sinh ra Thủ Ô, Thủ Ô cũng có thể có vài người đàn ông, thọ cũng tới 130 tuổi, tóc vẫn tồn tại đen.
Lý An Kỳ là bạn thân của Thủ Ô, lấy được thuốc trên về uống cũng sống rất thượng thọ nên kể lại truyện trên. Đây là lưu lại lịch sử để hiểu công dụng của Hà Thủ Ô của người tiêu dùng cổ xưa.
đặc trưng cây hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô còn được gọi là Giao đằng vì thân dây leo quấn xoắn vào với nhau, hoặc được gọi là Dạ hợp vì tới đêm chúng quấn vào với nhau. Tên tiếng Anh: Polygonum multiflorum, multiflorum nghĩa là loại nhiều hoa, còn polygonum nghĩa là loại có nhiều mắt, nhiều đốt.
Đây là loại dây leo, có tuổi thọ tới lâu năm, thân cây mọc xoắn lại với nhau. ở mặt ngoài thân của cây thường có màu xanh tía, có thêm vân hoặc mặt thân nhẵn, không tồn tại lông.
Lá cây mọc so le với nhau, có cuống dài, phiến lá của cây có hình tim, nhỏ chiều dài từ 4 cm tới 8 cm, chiều rộng 2,5 cm tới 5 cm.
Đầu lá nhọn, phía cuối lá có hình tim, mép hơi lượn sóng hoặc mép nguyên, hoặc hình mũi tên. Lá mỏng manh, có màu hơi nâu nhạt và ôm lấy thân.
Hoa bé, bán kính khoảng 1mm (đường kính 2mm) có cuống ngắn từ 1mm tới 3mm. Hoa được mọc thành nhiều cụm, nhiêu nhánh, cánh hoa có màu trắng.
Nhị hoa số 3 và số 8 hơi dài thêm hơn nữa so với những nhị khác. Bầu 3 cạnh có vòi gồm 3 cánh, núm hình mào gà, rời nhau và rũ xuống. Hoa thường được nở vào cuối tháng 10 và có quả vào tháng 11.
Phân bố, thu hái, chế biến hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô thường mọc hoang trên rừng, quan trọng đặc biệt ở những tỉnh miền núi. Tỉnh mọc nhiều nhất là Tây Bắc, tiếp sau đó tới những tỉnh như Thanh Hóa, Tây Nguyên, Nghệ An, Lai châu, Lào Cai.
Ngoài ra còn mọc nhiều Trung Quốc (Tại tỉnh Phúc Kiến, Giang Tô, Tứ Xuyên, Quảng Đông, Hồ Bắc). Cây có thể được trồng bằng hạt hoặc bằng dây. Sau khoảng từ 4 năm tới 5 năm mới có thể thu hái.
Cây mọc hoang được thu hái thường vào trong ngày xuân hay ngày thu. ngày thu thì sẽ tốt hơn, đào củ về rửa thật sạch, cắt nhỏ ra thành 3 hoặc 4 hoặc 5 tùy kích thước củ đồ rồi phơi khô (Có nơi không đồ).
Muốn có Hà Thủ Ô thành miếng thì hái về lúc còn tươi, thái và đồ chín rồi phơi, hoặc đồ chín rồi mới thái và phơi.
Nhiều người đồ thủ ô với đậu đen, đồ xong phơi khô, xong lại đồ lại với đậu đen. Làm đi làm việc lại 9 lần cho miếng hà thủ ô đen rồi mới sử dụng. Được gọi là Hà thủ ô chế.
Thành phần hóa học của Hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô được những Giáo sư người Nhật tiến hành phân tích từ những năm 1923. Theo những tác giả của Tứ Xuyên thì Hà thủ ô có những chất:
protein 1.1%, chất vô cơ 4.5%, tinh bột 45.2%, những chất tan trong nước 26.4%, chất béo 3.1% và Lexitin.
Ngoài ra còn có chất Anthraglucozit với tỉ lệ 1.7% gồm có toàn bộ chủ yếu là Emodin, Chrysophanola và Rhein.
Lexitin là một Photphatit là kết quả của sự phối hợp giữa Axit Glyxerophotphoric với cùng một phân tử Cholin và 2 phân tử Axit béo. Lexitin được dùng trong những trường hợp bị thần kinh suy nhược, thiếu chất dinh dưỡng.
những chất Anthragllucozit có công dụng xúc tiến sự co bóp của ruột, tăng bài tiết dịch tràng và cải thiện dinh dưỡng.
Công dụng dược lý hà thủ đô đỏ
Trong báo cáo Nhật dược chí của Mẫn Bính Kỳ đã nói về công dụng của hà thủ ô đỏ như sau:
1. Để thỏ uống nước sắc củ hà thủ ô rồi theo dõi lượng đường huyết của chúng sau khoảng 30 phút tới 60 phút. Lượng đường huyết tăng rất cao và giảm dần sau 6h tiếp theo. tiếp sau đó lượng đường huyết thấp hơn khoảng 0.03%.
2. Lexitin là thành phần chính của thần kinh do đó hà thủ ô có thể sử dụng được khi bị những bệnh liên quan tới thần kinh và suy nhược thần kinh. Lexitin còn có công dụng giúp bổ tim và sinh huyết.
Dung dịch chất Lexitin pha loãng khoảng 1/10.000 tới 1/200.000 thì có những công dụng làm khỏe tim cô lập. Trong trường hợp tim yếu thì sẽ càng thấy rõ rệt hơn. Lexitin có chứa Photpho dễ hấp thụ và hỗ trợ đắc lực cho sự chuyển hóa chung được cải thiện.
3. Thành phần Anthraglucozit đã giúp hà thủ ô có tính năng là xúc tiến sự tiếu hóa, co bóp của ruột và cải thiện dinh dưỡng.
Công dụng và liêu dùng hà thủ ô đỏ
Hiện nay, Hà thủ ô được dùng như một vị thuốc quý trong dân gian làm thuốc bổ trị những bệnh liên quan tới thần kinh, suy nhược cơ thể, khỏe gân cốt, ích huyết, làm đen râu tóc và sống thọ hơn.
so với phụ nữ, cây được dùng để làm hỗ trợ chữa trị những bệnh sau khoảng thời gian sinh, những bệnh xích bạch đới. một trong các những công dụng trên rất cần phải kiểm tra lại bằng lâm sàng. Liều dùng: mỗi ngày uống từ 12g tới 20g dưới dạng thuốc bột hoặc thuốc rượu hoặc thuốc sắc.
Một trong các đơn thuốc từ hà thủ ô trong dân gian
1. Đơn thuốc bổ được sử dụng cho những người giá yếu, ăn tiêu kém, thần kinh suy nhược
Hà thủ ô 10 gam, trần bì 3 gam, đại táo (táo đen Trung Quốc) 5 gam, thanh bì 2 gam, cam thảo 2 gam, sinh khương 3 gam và 600ml nước. Đun sắc tới khi còn 200ml, chia làm 3-4 lần uống trong một ngày.
2. Đơn thuốc Thất bảo mỹ nhiệm đơn có công dụng làm cho khỏe gân xương, sống trong suốt thời gian dài, bền tinh ký, tóc râu hóa đen
Hà thủ ô đỏ và hà thủ ô trắng khối lượng khoảng 600 gam mỗi loại, ngâm nước gạo khoảng 4 ngày đêm.
Cạo gọt vỏ, dùng đỗ đen đãi sạch rồi cho hà thủ ô vào tuần tự: Một lượt hà thủ ô rồi tới một lượt đỗ đen rồi đồ chín đỗ đen.
Bỏ đỗ đen đi, lấy hà thủ ô đem đi phơi khô rồi lại đồ như vậy đủ 9 lần, sau cuối lấy hà thủ ô sấy khô hoặc phơi khô rồi tán bột.
Bách phục linh và Xích phục linh mỗi loại khoảng 600 gam, cạo sạch vỏ rồi nghiền thành bột. Đãi với nước trong, lọc lấy bột lắng, lấy nắm lại rồi tẩm với sữa người rồi đưa phơi khô.
Ngưu tất khoảng 320 gam ngâm tẩm rượu 1 ngày, cắt nhỏ mỏng manh rồi trộn với hà thủ ô. Đồ với đỗ đen vào lần thứ 7 tới 9 và đem ra phơi khôi.
Câu kỷ tử 320 gam ngâm tẩm rượu rồi phơi khô. Đương quy 320 gam tẩm với rượu rồi phơi khô.
Thỏ ty tử 320 gam ngâm tẩm rượu và khi nứt ra, nghiền nát rồi phơi khô.
Bổ cốt chi 100 gam trộn với vừng đen tới khi bốc mùi hương.
toàn bộ mọi vị thuốc đưa vào nghiền nát trộn thêm mật vào làm thành những viên nhỏ khoảng 0.5 gam. Ngày uống 3 lần, 1 lần 50 viên. Sáng dùng rượu để chiêu thuốc, trưa thì dùng nước gừng, tối dùng nước muối hạt.
3. Hà thủ ô hoàn, công dụng như loại thuốc phía bên trên tuy nhiên thành phần thuốc giản dị và đơn giản hơn
Hà thủ ô 1.8kg thái thật mỏng manh, ngưu tất 0.6kg cắt mỏng manh. trộn lẫn đều 2 vị, lấy 1 đấu to đậu đen đãi sạch. Cho thuốc vào trong nồi đồ, sao cho cứ 1 lượt thuốc rồi tới 1 lượt đậu. Đồ cho chín đậu, lấy thuốc mang phơi khô. Rồi lại mang đồ, làm như vậy 3 lần rồi tán thuốc thành bột.
Lấy phần thịt của táo đen Trung Quốc trộn lẫn đều với bột hoàn thiện từng viên 0.5g. Mỗi lần uống 30 viên, mỗi ngày 3 lần. Khi uống có thể sử dụng rượu hâm nóng để chiêu thuốc (theo Hòa tễ cục phương).
4. Hà thủ ô tán công dụng như bài trên (Bản thảo cương mục)
Hà thủ ô cạo vỏ, rồi cắt mỏng manh đem đi phơi khô rồi nghiền thành bột. Ngày uống khoảng 4 gam vào sáng sớm, chiêu thuốc này bằng rượu.
5. chữa trị bệnh huyết áp cao, xơ cứng thành mạch máu hoặc phái mạnh yếu tinh
Hà thủ ô 20 gam, ngưu tất 6 gam, kỳ tử 16 gam, tầm gửi dâu 16 gam đem sắc uống.
6. chữa trị cholesterol trong máu cao
Hà thủ ô tươi 0.9kg rang giòn rồi nghiền thành bột. Dùng khoảng 15 gam mỗi lần uống với nước sôi chờ cho nguội. Uống một ngày 2 lần liên tục trong 1 tháng.
7. Trị bệnh táo bón
Dùng dịch của Hà thủ ô khoảng 20% để tiêm bắp tay, mỗi lần 4ml, 1 lần/ngày, 20 tới 1 tháng là một liệu trình. so với trường hợp bị nặng, tăng liều lượng ngày 2 lần, cách nhật. Liệu trình khoảng 15-20 ngày nghỉ cũng khoảng đó. Nếu ngủ tốt hơn thì 9 ngày 1 lần.
Hoặc sử dụng thuốc hà thủ ô tán bột viên hoàn khoảng 0.5 gam/viên (5-7 viên mỗi lần), ngày 3 lần. so với trường hợp uống trong suốt thời gian dài thì ngày uống 2 lần sáng và tối. so với trường hợp bệnh nhẹ hoặc bệnh đã giảm nhiều thì chỉ việc mỗi tối uống 6-10 viên trước khi ngủ.
8. Trị ho gà
Hà thủ ô 6 tới 12 gam, cam thảo 1.5 tới 3 gam. sắc nước thuốc chia uống ngày khoảng 4 tới 6 lần. Có thể bị tiêu chảy nhẹ sau khoảng thời gian uống, thì dùng thêm Kha tử hoặc Anh túc xác.
9. Trị sốt rét
Hà thủ ô 18 tới 25 gam, cam thảo 1.5 tới 3 gam, giảm liều lượng ở trẻ nhỏ. Sắc đặc sau 2 giờ rồi chia 3 lần uống trước bữa cơm.
10. Trị tóc bạc
Hà thủ ô chế 30 gam, Đương qui 15 gam, thục địa và hoàng kì mỗi thứ 30gam, ngâm vào 1 lít rượu trắng 10 tới 15 ngày. sau cuối mỗi lần 15 – 30ml. Uống liên tục và khi kết quả.
11. Trị thương tổn thần kinh
Hà thủ ô 30 gam sắc lấy nước. phân ra uống sáng và chiều, liệu trình kéo dãn 1 tháng.
12. Trị huyết hư máu nóng, hoa mắt, ù tai, hồi hộp, chóng mặt, táo bón, khô khát, sườn lưng gối rũ mỏi, tóc khô, rụng và sớm bạc
Dùng 20 gam mỗi vị gồm hà thủ ô chế, huyền sâm và sinh địa sắc uống.
13. Trị đái ra máu, dắt buốt (bệnh lao lâm)
Lấy lá hà thủ ô và lá huyết dụ lượng đều bằng nhau sắc nước, hòa thêm mật vào uống.
14. Điều kinh bổ huyết
Lấy rễ và lá hà thủ ô cỡ 1 rổ lớn và 0.5kg đậu đen mang nghiền nát. Cho nước ngập nấu nhừ, lọc nước cốt bằng vải mỏng manh, tiếp tục nấu đặc. Thêm 500ml mật ong vào nấu thành cao, bỏ vào hộp đậy kín bảo quản. Mỗi lần dùng lấy 1 muỗng nhỏ canh, dùng lâu mới có công hiệu.
15. Trị bệnh mất ngủ, buồn phiền và hay mộng mị
Lấy 12 gam hà thủ ô, 60g trân châu mẫu và 12g đan sâm sắc uống hằng ngày 1 thang.
16. An thần, bổ huyết, tốt cho những người mất ngủ, râu tóc bạc sớm, hay lo ngại, huyết hư
Dùng 12 gam hà thủ ô chế, 12 gam quy bản, 12 gam bắc sa sâm và 12g bạch thược sắc uống hằng ngày 1 thang.
17. Bài thuốc cố tinh, ích thận, dùng có người bị đâu đau đầu gối và sườn lưng, gan thận đều yếu, phụ nữ khí hư, di tinh
Lấy 20 gam hà thủ ô chế, 12 gam ngưu tất, 12 gam bạch linh, 12 gam thỏ ty tử, 12 gam đương quy, 12 gam kỷ tử, 12 gam câu kỷ tử và 12 gam phá cố chỉ.
toàn bộ mang nghiền thành bột mịn, trộn với mật viên hoàn. Mỗi ngày lấy 12 gam uống chiêu với nước muối hạt loãng. Đây là một dạng khác của bài Thất bảo mỹ nhiệm đơn.
18. Bài thuốc trị huyết áp cao, thiếu máu, mắt hoa, đầu váng, tay chân tê cứng
Lấy 12 gam hà thủ ô chế, 12 gam huyền sâm, 12 gam sinh địa, 12 gam hạn liên thảo, 12 gam bạch thược, 12 gam hy thiêm thảo, 12 gam sa uyển tật lê, 12 gam ngưu tất và 12 gam tang ký sinh. toàn bộ thành 1 thang mang sắc uống trong ngày.
19. Người bị sốt li bì triền miên, sốt rét lâu ngày hại đên châm âm thì dùng một trong 2 bài thuốc sau
Hà nhân ẩm: Lấy 16 gam hà thủ ô chế, 12 gam đương quy, 12 gam đảng sâm, 12 gam trần bì và 12 gam gừng nướng toàn bộ sắc uống.
Bài thứ 2: Lấy 60 gam hà thủ ô sống, 12 gam sài hồ và 20 gam đậu đen. toàn bộ hãm với nước, rồi mang phơi sương qua đêm, tới sáng hôm sau hâm lại cho nóng rồi uống.
20. Bài thuốc giúp thông tiện, nhuận trường, chuyên trị chứng tân dịch khô làm cho đi nặng bí và chứng huyết hư
Lấy từ 30-60 gam hà thủ ô tươi sắc uống.
Ngoài ra, việc dùng hà thủ ô đều đặn mỗi ngày có khả năng giúp trị chứng tinh loãng, tinh yếu. Nếu kết thích hợp với nữ trinh tử và tang ký sinh giúp chữa trị huyết áp cao gây nên do bệnh xơ vữa mạch máu.
Kiêng kị khi sử dụng hà thủ ô đỏ
Nếu dùng hà thủ ô thì phải kiêng củ cải, hành, ớt, hồ tiêu và tỏi. Những người bị huyết áp thấp, lượng đường huyết thấp, thể đàm thấp, đi nặng lỏng, tỳ hư thì không được dùng.
một trong các thắc mắc thường gặp về hà thủ ô đỏ
Hà thủ ô có nóng không?
Hà thủ ô là thảo dược rất tốt cho thận, gan, bồ bổ trí óc và điều hòa khí huyết. Hoàn toàn không khiến nóng nên độc giả hoàn toàn an tâm sử dụng.
Uống hà thủ ô có bị mọc mụn không?
Người ta còn dùng loại thảo dược này để chữa trị mụn trứng cá bằng việc kết thích hợp với mật ong vì vậy sẽ không còn xảy tới việc bị mụn khi sử dụng hà thủ ô. Tuy nhiên, trong trình tự sử dụng cần kiêng ăn những loại thực phẩm có tính nóng cay như tỏi, ớt, hồ tiêu, hành, củ cải,…
Uống hà thủ ô có bị tiêu chảy?
Nên dùng với liều lượng thấp hoặc hỏi ý kiến thầy thuốc nếu có thể. so với những người có thể đàm thấp, tỳ hư, thường xuyên bị đi nặng lỏng thì không nên dùng vì có thể làm cho bệnh tình nặng thêm.
Hả thủ ô có giúp mọc tóc không?
Không, thảo dược này chỉ có công dụng ngăn rụng tóc và trị tóc bạc sớm thôi. Hoàn toàn không hỗ trợ tóc mọc thêm được.
Trẻ em uống hà thủ ô được không?
Không nên cho trẻ em dùng thảo dược này, vì hàm lượng dược chất rất rộng lớn, cơ thể trẻ em chưa hoàn thiện không thể thích ứng kịp.
Trên đây là toàn bộ thông tin về hà thủ ô đỏ công ty chúng tôi muốn chia sẻ tới độc giả. tuy nhiên đây là thảo dược rất tốt, tuy nhiên không được tùy ý dùng để làm bào chế các bài thuốc nếu chưa hỏi ý kiến thầy thuốc hoặc người có chuyên môn.
Địa chỉ bán thảo dược khô tại TP HCM chất lượng nhất
Địa chỉ: 62/1/28 Trương Công Định, Phường 14 Quận Tân Bình, TP HCM
Đặt mua SĐT: 0927002002 Gặp Linh
Cửa hàng của công ty chúng tôi có thể giao hà thủ ô đỏ tới những tỉnh thành quận huyện trong cả nước.
Cám ơn những bạn đã xem bài viết "Hà thủ ô đỏ có tác dụng gì? Thần dược rất tốt cho da và tóc " của công ty chúng tôi. Mong rằng bài viết hữu ích với bạn. Nếu thấy bài viết hay. Hãy chia sẻ bài viết "Hà thủ ô đỏ có tác dụng gì? Thần dược rất tốt cho da và tóc " cho mọi người cùng biết nhé.Hà thủ ô đỏ có tác dụng gì? Thần dược rất tốt cho da và tóc
